Pinkeltje, een mannetje niet groter dan je pink, is te herkennen aan zijn witte baard en zijn blauwe puntmuts. Tijdens een storm raakt hij zijn huis kwijt. Hij slaapt een nacht in een ooievaarsnest en logeert een poosje onder de grond bij de mollenfamie Graafpoot. Dan ontmoet hij Knabbel, een muis die met vier broers een hol deelt in het grote huis. Pinkeltje gat bij de muizen wonen en beleeft de spannendste avonturen. Zo raakt hij verzeild in de neus van een reusachtige sneeuwpop en wordt gered door Snorrbaard, de poes. hij wil de vlieg Brommer uit de strooppot trekken, maar verdrinkt er zelf bijna in. En als hij de wesp stekebeen ontmoet, probeert hij hem een klap te geven met een grote boterbloem... Hoe dat afloopt? Luister zelf maar! 'Pinkeltje!' schreeuwde de vlieg. 'Kom me helpen alsjeblieft!' Pinkeltje boog zich zo ver mogelijk voorover en greep bromvlieg bij zijn vleugel. Wat was het beest zwaar door al die stroop! Pinkeltje trok, sjorde, sleurde en sleepte wat hij kon, maar hij gleed van de rand en viel ook in de strooppot. 'Help! Help!' riep hij doodsbang. Langzaam, heel langzaam zakte hij naar beneden in de troop. Hij was bang, want hoe harder hij trappelde, hoe dieper hij wegzakte.

Dick Laan (1894-1973) werd geboren in Wormerveer. Zijn vader was fabrikant en Dick's toekomst zou in de dropfabriek liggen. Maar zijn hart lag bij het maken van films en in de Eerste Wereldoorlog werd zijn droom werkelijkheid. Hij maakte zijn eerste speelfilm in 1917 en er volgden nog vijftig speelfilms en documentaires. Met kinderboeken begon Dick Laan, toen zijn scenario's te ingewikkeld en dus te duur werden voor verfilming. Dick Laan was getrouwd en woonde in Heemstede. Hij was erg geïnteresseerd in kinderen. Vaak observeerde hij ze, en aan zijn neefjes en nichtjes vertelde hij verhaaltjes. Zo ontstond Pinkeltje, het kleine dappere mannetje, dat soms zo dom kon zijn. Voor Dick Laan was herkenbaarheid het belangrijkste element in kinderboeken. Hij schreef over Pinkeltje: "Er moet spanning in het verhaal zitten, dat willen de kleine lezers net zo goed als de grote lezers, ze moeten het voor zich zien, mee beleven, maar nooit griezelig, of iets waar ze bang voor worden of zijn. Daarom eten de dieren elkaar ook nooit op, of maken elkaar dood, nooit komt er bloed in voor. Alles is zo simpel, zo geloofwaardig gehouden, dat de kleintjes erin gaan geloven. Maar Pinkeltje blijft het lieve kleine mannetje, dat zo nu en dan erg dom kan doen." Sinds het verschijnen van de eerste titel van Pinkeltje in 1939 werden zo'n drie miljoen exemplaren verkocht, voor Nederland een ongekend hoog aantal. Vertalingen verschenen onder andere in Frankrijk, Duitsland, Finland, Spanje en Portugal. In 1978 maakte Harrie Geelen de film Pinkeltje met Aart Staartjes en Wieteke van Dort in de hoofdrol. Corrie Hafkamp maakte een nieuwe versie van het kereltje: Het grote boek van Pinkeltje, met illustraties in kleur van Dagmar Stam. Ook verscheen er in 1994 een video-cassette, waarop Lex Goudsmit uit dit grote boek voorleest. Hoe geliefd Pinkeltje is in Nederland blijkt uit de veertig scholen en peuterspeelzalen die de naam Pinkeltje, Pinkelotje of Wolkewietje voeren. In Heemstede is een laan naar hem genoemd. Vanaf 1995 is Uitgeverij Van Holkema& Warendorf begonnen alle Pinkeltje delen opnieuw te illustreren en de tekst aan te passen aan de huidige tijd.